İSBİKE Bisikletleri Nerede?

İSBİKE Krizi ve Bisiklet İnisiyatifi'nin Çözüm Önerileri

Bu belgede, İstanbul'daki İBB'ye ait İSBİKE bisiklet paylaşım sisteminin içinde bulunduğu kriz, bu krizin ardındaki iddia edilen nedenler ve sivil toplum kuruluşu "Bisiklet İnisiyatifi"nin bu duruma karşı geliştirdiği alternatif çözümler detaylandırılmaktadır.

İSBİKE Bisikletleri

1. İSBİKE Krizinin Temel Nedenleri ve Ortaya Çıkan Tartışmalar

İstanbul Büyükşehir Belediyesi'ne (İBB) ait İSBİKE bisiklet paylaşım sistemi, bisikletlerin istasyonlardan çekilmesi ve geleceğinin belirsizliğini koruması nedeniyle şehirdeki bisikletseverler ve çevreci gruplar arasında büyük bir tartışma konusu haline gelmiştir. Sistemin atıl kalmasının temel nedenleri şu başlıklar altında toplanmaktadır:

Başarısız İhale Süreçleri: "İBB'nin yeni bisiklet alımı için çıktığı ihalelerin ya katılım olmaması ya da rekabet eksikliği gibi nedenlerle sonuçsuz kalması, bisiklet sisteminin yenilenememesine yol açtı." Bu durum, sistemin güncellenmesi ve sürdürülebilirliği için gerekli bisiklet tedarikinin sağlanamadığını göstermektedir.

Bakım ve Onarım İddiaları: Belediyenin sistemi bakıma aldığını duyurmasına rağmen, "uzun süredir bisikletlerin geri gelmemesi ve bazı iddialara göre depolarda atıl durumda bulunması, kamuoyunda soru işaretleri yarattı." Bu durum, bakım iddialarının samimiyeti ve etkinliği konusunda şüpheler uyandırmaktadır.

Vandalizm ve Hırsızlık: "Bisikletlerin yoğun vandalizm ve hırsızlık olaylarına maruz kalması, sistemin sürdürülebilirliğini olumsuz etkilediği öne sürülüyor." Bu sorunlar, kamu malına karşı duyarsızlık ve güvenlik açıklarının altını çizmektedir.

2. "Bisiklet Karşıtı" İddialar ve Destekleyici Argümanlar

İSBİKE sisteminin İstanbul gibi bir metropolde bu kadar uzun süre atıl kalması ve çözüm üretilememesi, "bisiklet kullanımının yaygınlaşmasının önüne geçilmek istendiğine dair bir 'bisiklet alerjisi'" olduğu iddialarını gündeme getirmiştir. Bu iddiaları destekleyen argümanlar şunlardır:

Kolaylıkla Aşılabilir Sorunlar: "Tüm İSBİKE bisikletleri bozulmuş, vandalizme uğramış ya da çalınmış olsa bile, İstanbul gibi büyük bir şehrin yeni bisiklet temin etmesinin bu kadar zor olmaması gerektiği vurgulanıyor." Piyasadaki bisiklet çeşitliliği ve scooterların kolayca şehri kaplaması, bisiklet tedarikinin neden yapılamadığı sorusunu güçlendirmektedir.

Scooter Çelişkisi: Elektrikli scooterların hızlı yaygınlaşması, bisikletlerin neden temin edilemediği konusunda bir çelişki yaratmaktadır. Kaynak, "İstanbul sokaklarını istila eden elektrikli scooterlar, bisikletlere kıyasla daha tehlikeli kabul ediliyor. Hızlı olmaları, iki kişi binilebilmeleri ve küçük tekerlekleri nedeniyle sıkça kazalara karışmaları eleştirilirken, bisikletlerin geri planda tutulması bir çelişki olarak görülüyor." ifadesiyle bu durumu vurgulamaktadır.

Otopark ve Toplu Taşıma İlişkisi: Bisiklet kullanımının artmasının otopark ihtiyacını azaltacağı ve kısa mesafelerde toplu taşıma bağımlılığını düşüreceği belirtilmektedir. Bu durumun, "mevcut ulaşım ve altyapı düzenine yönelik bir 'tehdit' olarak algılanabileceği ve bu nedenle bisikletin kasıtlı olarak engellendiği düşünülüyor."

3. Bisiklet İnisiyatifi'nin Çözüm Odaklı Adımı: Katlanır Bisiklet Kiralama Hizmeti

İBB ve diğer yerel yönetimlerin "yapamazlığına" veya "istemezliğine" karşı, sivil inisiyatifler harekete geçmiştir. Bisiklet İnisiyatifi, belediyelerin yapamadığını kendi imkanlarıyla yaparak bir bisiklet kiralama hizmeti başlatmıştır.

Pilot Uygulama: Şimdilik deneme sürecinde olan bu hizmet, özellikle "Gülhane Parkı ve Sirkeci bölgesinde katlanır bisikletlerle" sunulmaktadır.

Katlanır Bisiklet Tercihi: "Katlanır bisikletlerin tercih edilmesi, onların toplu taşıma ile entegre olabilme özelliğinden kaynaklanıyor." Bu özellik, şehir içi ulaşımda esneklik ve erişilebilirlik sağlamaktadır.

Kullanıcı Deneyimi: Bisikletlerin "yeni ve bakımlı olmaları, ayrıca her boya uygun seçenekler sunmaları, kullanıcı deneyimi açısından olumlu geri bildirimler alıyor."

Gelecek Hedefleri: Bisiklet İnisiyatifi'nin bu pilot uygulamanın ardından "hizmeti birçok farklı bölgeye yayma hedefi, sivil toplumun çözüm üretme potansiyelini açıkça ortaya koyuyor."

Kiralık Bisiklet

4. Sonuç ve Önemli Çıkarımlar

İSBİKE krizi, belediyelerin ve büyük kurumların bazen bürokratik engeller veya "bisiklete karşı alerjileri" nedeniyle atamadığı adımların, inisiyatif sahibi bireyler ve topluluklar tarafından kolayca atılabileceğini kanıtlamaktadır. İstanbul'un bisiklet dostu bir şehir olma yolculuğunda, İSBİKE'nin akıbeti belirsizliğini korurken, Bisiklet İnisiyatifi gibi sivil çabalar umut ışığı olmaya devam etmektedir. Bu durum, sivil toplum kuruluşlarının, kamusal hizmetlerdeki eksiklikleri giderme ve alternatif çözümler üretme potansiyelini açıkça göstermektedir.